fot. infografika,kolor
Ma duży wpływ na nasze samopoczucie. Odpowiednio dobrany potrafi dodać pozytywnej energii, ułatwia relaks i pomaga zapomnieć o codziennych problemach. Jest narzędziem pracy artystów, projektantów mody, grafików oraz architektów. Kolor – zapraszamy w trwającą już sto lat podróż po jego historii.
Dla fizyków kolor to po prostu odbite światło, wrażenie, które odczuwamy dzięki naszym zmysłom. Dla artystów jest środkiem przekazu – pomaga im wyrazić, a czasami nawet wykrzyczeń drzemiące we wnętrzu emocje.
Ile lat ma kolor?
Od wieków ludzie przypisywali kolorem symboliczne znaczenia i doszukiwali się w nich cech magicznych czy nadprzyrodzonych. Równocześnie próbowali okiełznać kolory i je wykorzystać. Z różnym skutkiem. Jednym z najstarszych stosowanych przez człowieka naturalnych pigmentów jest ochra – kolorowy pył o odcieniach od żółtego, do ciemnobrązowego. Ludzie umieli przygotować i wykorzystywać ochrę już nawet 75 tysięcy lat temu. Tyle lat mają pozostałości barwników znalezionych na muszlach i fragmentach narzędzi w jaskini Blombos w RPA. Z kolei najstarsze znane malowidła ścienne mają już trzydzieści jeden tysięcy lat. To oszałamiające panele koni, nosorożców czy mamutów, odkryte w jaskini Chauveta we Francji.
W poszukiwaniu barw
Pytania o naturę kolorów i prawa, które nimi rządzą, nurtowały ludzi przez całe stulecia. – Długo ich wiedza opierała się jedynie na obserwacji zjawisk natury i mniej lub bardziej udanych doświadczeniach. Ale już starożytni zauważyli, że mieszanie różnych pigmentów daje efekty w postaci nowych kolorów – komentuje Paweł Łuszcz z Fabryki Farb i Lakierów Śnieżka SA, która jest czołowym producentem farb i lakierów w Polsce i Europie Środkowo-Wschodniej. Wiele zależało tu jednak od wyczucia i intuicji. Tych cech poszukującym nowych kolorów nie brakowało – najlepszym tego dowodem są wspaniałe, kolorowe dzieła renesansowego czy barokowego malarstwa.
Swoistego przełomu w nauce o kolorach dokonał genialny fizyk – Isaac Newton. Po udanych eksperymentach z rozszczepianiem światła przy użyciu pryzmatu, uszeregował barwy w postaci koła. Wyróżnił siedem barw: czerwoną, żółtą, niebieską, pomarańczową, zieloną, indygo i fioletową. Kolorami zajmowali się nie tylko fizycy czy malarze. Swoją teorię dotyczącą barw stworzył także niemiecki poeta Johann Wolfgang von Goethe. A w niej opisał między innymi wpływ kolorów na emocje ludzi.
Doświadczeń ciąg dalszy
Od drugiej połowy XVIII wieku, naukowcy nie ustawili w doświadczeniach i tworzeniu systematyk kolorów. Własne układy barw i teorie przedstawili na przykład Phillip Otto Runge, Karl Ewald Hering oraz Wilhelm Friedrich Ostwald. Koniec XIX i początek XX wieku to z kolei czas Alberta Munsela – amerykańskiego malarza i nauczyciela sztuki. Stworzył on system kolorów (Munsell Color Sytem) składający się z przestrzennego modelu oraz atlasu próbek wydrukowanych na matowym i błyszczącym papierze. Z kolei w 1927 roku w Niemczech zdefiniowano paletę barw RAL, czyli system oznaczania kolorów oparty na porównaniu z wzorcami. Początkowo zawierał on 40 kolorów, dziś kolekcja RAL Classic obejmuje 210 kolorów.
W 1962 roku powstała amerykańska korporacja Pantone Inc. Firma ta opracowała i wydała własną skalę kolorów. Tworzy ona wzorzec barw nazwany Skalą Pantone. Kolory są na niej oznaczone numerami. Rozbudowane palety kolorów są najczęściej stosowane w poligrafii.
Tysiące odcieni
NCS, czyli Natural Colour System to kolejny z obecnie używanych systemów w porządku barw. Opiera się on na zdolności człowieka do rozróżniania sześciu podstawowych kolorów: bieli, czerni, żółci, czerwieni, błękitu i zieleni. W trzech krajach – Szwecji, Norwegii i Hiszpanii stanowi on oficjalną normę. Znany i powszechnie stosowany jest w około sześćdziesięciu krajach, w tym w Polsce. Podstawowy zbiór odcieni ATLAS NCS zawiera aż 1950 próbek kolorów. Współcześnie kolor to nie tylko środek artystycznego wyrazu czy, jak chcieliby go widzieć fizycy, wrażenie – ale przede wszystkim podstawa wielu branż. Wśród nich niebagatelne znaczenie ma produkcja farb, z których tak często korzystamy we własnych domach.
W oparciu o palety barw NCS i RAL unikatowe kolory swoich barw tworzy także Fabryka Farb i Lakierów Śnieżka S.A. Dzięki temu, w ofercie Śnieżki każdy znajdzie coś dla siebie. A jest w czym wybierać – razem to ponad dwa tysiące kolorów dostępnych na życzenie klienta. Przy wykorzystaniu farb Śnieżka, każdy może więc stać się artystą w swoim domu. Nie trzeba wiele – wystarczy odrobina wyobraźni.
Dobierając kolory, na przykład do naszego mieszkania, mamy obecnie ogrom możliwości. Bez problemu znajdziemy zatem sposób na wyrażenie siebie, pokazanie własnej kreatywności. Ale popuszczając wodze fantazji, warto pamiętać, że kolory wpływają na nasze emocje i samopoczucie. Trafnie dobrane mogą dodać życiowej energii, źle – usypiać, a nawet przygnębiać. Warto więc zapoznać się także z psychologią koloru. Ale to już temat na osobną historię. REKLAMAPK
