Dachy pełne zieleni

zielony dach

fot. zielony dach

W Polsce są rzeczą niezwykle rzadką, oryginalną, ale przepiękną i budzącą uśmiech u każdego. Zielone dachy – dachy porośnięte trawą. Pokryte trawą dachy chronią przed wiatrem i wpływami atmosferycznymi, łagodzą chłód i skwar, wygłuszają hałas. Chłodzą latem, zimną dają ciepło. Różnica temperatur panująca na dachu nie pokrytym roślinnością i na dachu zazielenionym jest ogromna.
Trawą obsiać możemy domy, altanki, niewielkie komórki. Takie wykończenie spróbujmy jednak najpierw wykorzystać na niewielkich daszkach małych budynków, do momentu osiągnięcia wprawy.
Budowę naszego zielonego dachu powinniśmy rozpocząć od określenia ilości warstw, jakie pokryją nasz dach.

Najważniejszą będzie konstrukcja nośna. Do jej budowy wykorzystać możemy wszelkie rodzaje konstrukcji, pozwalające na przeniesienie obciążeń statycznych. Obliczając obciążenia pamiętajmy o przeliczaniu masy zieleni dachowej nasyconej wodą. Sprawdźmy więc wytrzymałość konstrukcji budynku. Ciężar ziemi może naruszyć jej stabilność, doprowadzić do pękania ścian, stropu, a nawet do zawalenia się dachu. Przed rozpoczęciem prac możemy spróbować zasięgnąć porady fachowca, który wyliczy dopuszczalne obciążenie i podpowie, jakiej wysokości rośliny możemy sadzić.

Ważną warstwą jest paroizolacja stanowiąca zabezpieczenie przed skraplaniem się wody. Zastosować powinniśmy paroizolację o wystarczająco wysokim oporze dyfuzyjnym. Wykorzystać możemy materiały rolowe z wkładką z taśmy metalowej.
Kolejnym krokiem będzie zadbanie o odpowiednią izolację cieplną. Właśnie teraz musimy ustalić, jaki rodzaj uprawy zastosujemy na naszym dachu. W przypadku dachów pokrytych zielenią w uprawie intensywnej powinniśmy zastosować materiały izolacyjne o podwyższonej odporności na zgniatanie. W przypadku dachów pokrytych zielenią w uprawie ekstensywnej zastosować możemy materiały izolacyjne o symbolu WD.

W zależności bowiem od sposobu użytkowania oraz warunków technicznych wyróżnimy dwa rodzaje pokryć dachowych. Uprawę ekstensywną i intensywną.
Do uprawy ekstensywnej wybieramy takie rośliny, które rosnąć i rozwijając się będą bez ingerencji człowieka. Takie pokrycie będzie wymagać od nas niewielkiej pielęgnacji. W uprawie ekstensywnej wykorzystujemy gatunki znakomicie przystosowujące się do nietypowych warunków: mchy, zioła, gatunki rozchodnika i trawy. Te gatunki roślin zapewnią nam nie tylko prostotę wykonania, ale i niewielką grubość i masę zielonej powłoki.

W uprawie intensywnej uprawiamy obok traw, byliny i krzewy, a czasami nawet drzewka. Takie gatunki będą miały większe wymagania, jeśli chodzi o podłoże, podlewanie i nawożenie. Poświęcić im będziemy musieli więcej czasu, troski, wzrosną również nasze koszty. Zwiększy się również grubość zielonej powłoki jak i jej masa.
Kolejną warstwą, jaka pojawi się na naszym dachu będzie warstwa uszczelniająca i chroniąca przed wrastaniem korzeni oraz przed oddziaływaniem chemicznych substancji wytwarzanych przez korzenie.
Pomiędzy warstwą uszczelniającą a następnymi warstwami składającymi się na podłoże powinniśmy umieścić warstwę oddzielającą i poślizgową. Wykorzystajmy np. folię polietylenową.
Po warstwie oddzielającej i poślizgowej położymy warstwę ochronną. Jej zadaniem będzie zapewnienie trwałej ochrony przed uszkodzeniem warstwy uszczelniającej i chroniącej przed wrastaniem korzeni. Wykorzystać możemy runo lub matę ochronną, beton ochronny, asfalt lany.
Na warstwie ochronnej powinniśmy rozłożyć warstwę drenażową lub też magazynującą wodę. Warstwę odpowiedzialną za odprowadzenie nadmiaru wody, przewietrzanie gleby oraz gromadzenie wody z opadów atmosferycznych dla nawadniania roślin. Grubość tej warstwy oraz dobór wykorzystywanych materiałów zależeć powinny od rodzaju zieleni i od wykonania podłoża dla roślin. Pamiętajmy by drenaż przynajmniej w kilku miejscach miał kontakt z powietrzem.
Nad warstwą drenażową powinna znajdować się warstwa filtracyjna, zapobiegająca wypłukiwaniu drobnych cząstek glebowych i zamulaniu warstwy drenażowej, zbyt szybkiemu odpływowi wody i wypłukiwaniu się składników odżywczych z ziemi. Wykorzystać możemy runo z tworzywa sztucznego.

Pamiętajmy, by po położeniu każdej z warstw zabezpieczyć wszelkie połączenia i zakończenia.
Ostateczną warstwą będzie podłoże dla roślin, zapewniające roślinom bazę dla ich rozwoju, składniki pokarmowe, wodę, powietrze oraz podparcie.
Kolejnym krokiem będzie dobór właściwych gatunków roślin. To, jaka roślinność znajdzie się na naszym dachu, zależeć będzie od jego wytrzymałości i nachylenia jego płaszczyzny. Dla dachów płaskich nie powinno ono być większe niż 2 do 3%, z kolei dla dachów o dwustronnym spadku nie może przekraczać 25%. Zazielenienie jednak tak stromego dachu będzie dość trudne – warstwy pod wpływem własnego ciężaru mogą się osuwać. Taki dach powinniśmy specjalnie zabezpieczyć. Przy mniejszych spadkach połóżmy na nim siatkę, przy większych wybudujmy niskie schodki. Na strome dachy polecamy niską roślinność: trawę, mech, zioła – wymagające małej ilości podłoża i lubiące suche stanowiska. Na płaskich dachach z powodzeniem możemy zakładać prawdziwe ogrody. Pamiętajmy, by nie przesadzać z wielkością roślin. Zbyt duże, o silnym systemie korzeniowym mogą uszkodzić dach i naruszyć jego konstrukcję.

Dla niskiej roślinności, traw i roślin okrywowych wystarczy 10 centymetrowa warstwa gleby. Dla wyższych bylin zastosujmy 20 centymetrową warstwę gleby. Małym krzewom powinniśmy zapewnić 35-50 centymetrowe podłoże, czasami nawet nieco wyższe. Z uwagi na to, że dość cienka warstwa gleby na dachu narażona jest na szybkie przesuszenie, dach powinniśmy obsiać roślinami lubiącymi suche, słoneczne stanowiska, mającymi małe wymagania glebowe. Idealne będą rośliny skalne, wszystkie rozchodniki, floks szydlasty, skalnice, rojniki, gęsiówka czy wilczomlecz złocisty, mieszanki traw z domieszką kostrzewy czerwonej, niebieskiej i owczej. Z krzewów polecamy lilak pospolity, perukowiec podolski, pięciornik krzewiasty, oliwnik srebrzysty, rokitnik pospolity oraz róże.

Dla uprawy ekstensywnej i prostej uprawy intensywnej zadbajmy o nachylenie minimum 2 %. Jeśli nachylenie dachu będzie mniejsze niż 2%, to z uwagi na wymogi odprowadzania wody powinniśmy uwzględnić warstwę drenażową o odpowiedniej grubości. Dla zieleni w uprawie intensywnej dach powinien być wykonany bez nachylenia.

Powinniśmy również wspomnieć o ochronie przeciwpożarowej. Nasz dach musi bowiem mieć odporność na rozprzestrzenianie się ognia drogą powietrzną i promieniowanie cieplne, co zwane jest „dachem twardym”. Zieleń intensywną oceniamy jako „dach twardy”. Zieleń ekstensywną możemy ocenić jako „dach twardy” wtedy, gdy w podłożu dla roślin przeważają składniki mineralne, – co najwyżej 20% składników organicznych, grubość warstwy podłoża dla roślin wynosi, co najmniej 3 centymetry oraz gdy w uprawie zastosowane są rośliny o niewielkiej zapalności.

Dla ochrony przed wywiewaniem podłoża dla roślin a także samych roślin, szczególnie do momentu całkowitego ich zakorzenienia się, zastosować możemy m.in. stabilne podłoża, nawadnianie podłoża w momencie przyjmowania się roślin, tkaninę chroniącą przed erozją, a także środki poprawiające zwięzłość podłoża.

Najważniejszym naszym zadaniem będzie utrzymanie stałej wilgotności podłoża. Idealny byłby system nawadniający stosowany najczęściej do nawadniania trawników, wykorzystany tym razem troszkę wyżej. Powinniśmy również zadbać o nawożenie szybko jałowiejącej płytkiej warstwy gleby. Nawozy możemy więc rozsypywać lub rozpylać na powierzchni ziemi, bądź też po prostu wymieszać z wodą wykorzystywaną do nawadniania. Pewnym problemem może okazać się koszenie naszego dachu. Na początku naszej nowej drogi wykorzystajmy więc roślinność okrywową, niewymagającą koszenia.

Sending
Ocena artykułu
0 (0 głosy)