fot. kostka brukowa
Nawierzchnia wokół domu to bardzo ważny element naszego otoczenia. Materiał, który wybierzemy stanowi o jego charakterze, a jakość wykonania wpływa na efekt ostateczny projektu aranżacji.
Jeżeli chcemy, aby estetyka i funkcjonalność szły ze sobą w parze, musimy pamiętać o kilku ważnych kwestiach. Eksperci z dziedziny kostki brukowej, autoryzowani sprzedawcy i wykonawcy Libet opowiadają, jakie błędy popełniane są najczęściej.
1. Brak projektu aranżacji nawierzchni
To błąd, który najczęściej skutkuje słabą estetyką. Utrudnia także precyzyjne wyliczenie zapotrzebowania na materiał. Tę opinię potwierdza Stanisław Kwityński, właściciel firmy Novum z Katowic: „Projekt nawierzchni daje profesjonalne spojrzenie i pozwala na wyliczenie rzeczywistego zapotrzebowania na kostkę, z uwzględnieniem nadwyżki na docinki. Dlatego ważne jest, by oprócz korzystania ze specjalistycznej firmy brukarskiej, zasięgnąć opinii projektanta nawierzchni. Taką bezpłatną usługę oferują w ramach zakupionych produktów renomowani producenci. Piotr Nowak, właściciel Stone&Design z Wrocławia, zwraca szczególną uwagę na znaczenie projektu w przypadku układania skomplikowanych wzorów. „Jego brak oraz samodzielne układanie kostki może skutkować, nie tylko błędnie wyliczonym zapotrzebowaniem na poszczególne rodzaje materiału i ich kolory, ale także tworzeniem wzorów i kształtów, odbiegających od naszej wizji” – ostrzega.
2. Źle przygotowana podbudowa
Niedostateczne utwardzenie podłoża, źle wykonana podbudowa, nieodpowiednio dobrany materiał – wszystko to może z czasem doprowadzić do zapadania się i powstawiania nierówności w nawierzchni. Odpowiednia podbudowa jest konieczna, by zachować jednocześnie dobrą przesiąkliwość gruntu i stabilność terenu.
Profesjonalnie przygotowana, powinna mieć grubość 15-45 cm (w zależności od rodzaju podłoża oraz przewidywanego obciążenia) oraz składać się z kruszywa o frakcji 30-60 mm. Na podbudowie należy wykonać podsypkę o grubości 3-5 cm, z piasku o frakcji do 2 mm, ewentualnie grysu lub żwirku o grubości 1-4 mm.
„Źle przygotowane podłoże może spowodować, że pozornie dobrze ułożona nawierzchnia będzie się później zapadać. Podłoże musi mieć specjalnie przygotowany grunt z podsypką piaskowo-cementową, by nie dopuścić do obsuwania się ziemi. To ma wpływ na wytrzymałość i wodoprzepuszczalność nawierzchni” – zaznacza Janusz Ostęp, właściciel firmy El-San z Lublina. „Przy zagęszczaniu należy pamiętać także o punktach wcześniejszych wykopów pod instalacje elektryczne, sanitarne czy kanalizację. W tych miejscach grunt także powinien zostać skondensowany, w innym razie opady atmosferyczne spowodują zapadanie się nawierzchni”.
3. Stosowanie nieodpowiednich urządzeń do zagęszczania
Bardzo ważne jest także stosowanie odpowiednich maszyn i urządzeń do zagęszczania podbudowy. Według opinii specjalistów z firm wykonawczych do tego celu powinno się używać ciężkich zagęszczarek – lżejsze (choć tańsze) mogą prowadzić to do powstawania kolein. „Kolejny błąd można popełnić podczas utwardzania całej nawierzchni. Do procesu wibrowania koniecznie należy zastosować wibrator płytowy z przekładką elastyczną, która zabezpieczy kostkę przed zarysowaniem” – dodaje właściciel Novum.
4. Nie odprowadzenie wody
Podczas przygotowywania podłoża należy pamiętać o zachowaniu spadku terenu, średnio 3% (na 1mb), co pozwala na odprowadzenie wody. Ten zabieg gwarantuje, że nawierzchnia będzie służyła nam przez lata. Dodatkowo, woda musi zostać odprowadzona w odpowiednim kierunku, na zewnątrz posesji, a nie w stronę domu czy garażu. „Niewykonanie tej czynności jest niedopatrzeniem, które grozi zapadnięciem gruntu i powstawaniem nierówności terenu, a ponad to może doprowadzić do zbierania się wody pod domem, która w konsekwencji przyczyni się do powstawaniem grzybów i pleśni”- ostrzega Piotr Nowak ze Stone&Design.
5. Zły dobór materiału, pod względem grubości
Kostka brukowa produkowana jest w różnych grubościach. Jej parametry dobiera się w zależności od przeznaczenia i stopnia natężenia ruchu. Kostkę o najmniejszej grubości (4-6 cm) stosuje się na ciągach pieszych, z kolei na nawierzchnie, po których będą poruszać się samochody ciężarowe należy zastosować najgrubszą (8-10 cm). „Obecnie dużo domów buduje się na przedmieściach, gdzie nie ma jeszcze kanalizacji czy elektryki. Jeśli więc wybierzemy kostkę o niedostatecznej grubości, to w sytuacji gdy po posesji zaczną jeździć samochody ciężarowe np. dostarczające materiały budowlane czy wywożące śmieci, może dojść do zapadania się nawierzchni” – opowiada Tomasz Maculak, właściciel firmy brukarskiej „TOMTRANS”. „Niestety często obserwuję, że klienci indywidualni, chcąc zaoszczędzić, wybierają tańszą, cieńszą kostkę, która nie wytrzymuje ciężaru, co prowadzi do powstawania kolein”.
6. Nieprawidłowe układanie kostki brukowej
Kostka brukowa powstaje z mieszanki surowców naturalnych. Kruszywa czy piasek, używane do produkcji kostki, mogą nieznacznie różnić się od siebie pod względem koloru. Takie różnice są dopuszczalne nawet w ramach jednej partii produkcyjnej. Częstą pomyłką jest układanie kostki kolejno z pojedynczych palet. Taki błąd skutkuje widocznymi plamami różnych odcieni nawierzchni. Dlatego zawsze należy korzystać z materiału wybieranego jednocześnie z trzech różnych palet (dodatkowo kostki typu Colormix należy zdejmować z palety w pionie). Według opinii i doświadczenia właściciela katowickiej firmy, i co należy wziąć pod uwagę, aby uzyskać pełny efekt melanżu np. w kolorach jesieni, zaleca się stosowanie jej na powierzchni minimum 150m2. Błędem brukowania jest także nieprawidłowy kierunek układania kostki. Należy to robić od czoła, pozostawiając kilkumilimetrowe odstępy między kostkami. „Kształtowanie nawierzchni należy zacząć od jednej strony, np. żeby uniknąć docinania kilku centymetrów materiału. Jednak gdy luz jest za duży, może to doprowadzić do klinowania się kostek i popękania ich krawędzi” – dodaje Stanisław Kwityński z Novum.
7. Niewłaściwa pielęgnacja
Używanie nieodpowiednich środków do pielęgnacji nawierzchni brukowej prowadzi do uszkodzenia materiału i niszczy efekt aranżacji. Kostka brukowa nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Opady atmosferyczne i codzienne użytkowanie z reguły wystarczają do usunięcia zabrudzeń. Można ją natomiast zaimpregnować specjalnym preparatem do betonu, który nada kostce świeży wygląd, a także zabezpieczy przed wnikaniem wody i ograniczy powstawanie wykwitów. Przed zabiegiem impregnacji można przeprowadzić odwapnienie nawierzchni poprzez pokrycie jej jednym z dostępnych na rynku preparatów, który następnie należy spłukać. Samą impregnację, w razie potrzeby, można powtórzyć po kilku latach.
„Nawierzchnię najlepiej jest czyścić wodą, zamiatać i odchwaszczać. Nie należy myć jej środkami chemicznymi, gdyż mogą wchodzić w reakcję ze składnikami kostki i doprowadzić do nieodwracalnych zmian, np. odbarwić ją” – przestrzega ekspert z Wrocławia. Przy odchwaszczaniu należy zachować ostrożność, ponieważ wyrywanie roślin może powodować ubytki w piasku w spoinach i prowadzić do poluzowania przestrzeni między kostkami. „Poza tym, błędem jaki popełnia wiele osób w okresie zimowym, jest posypywanie nawierzchni brukowych zwykłą solą,
która niszczy kostkę. Zalecam stosowanie specjalnych soli przeznaczonych do powierzchni tego typu”. – uzupełnia Tomasz Maculak.
Specjaliści w dziedzinie brukowania udowodnili, że profesjonalne wykonanie nawierzchni to nie tylko ułożenie materiału, ale specjalne przygotowanie terenu, dobór produktów i wykorzystanie specjalistycznego sprzętu. Na każdym etapie procesu powstawania aranżacji można popełnić błąd przyczyniając się do późniejszych, czasem trudnych i kosztownych, do usunięcia zmian w wyglądzie nawierzchni brukowej. Warto więc pamiętać o powyższych ostrzeżeniach i korzystać z doświadczenia profesjonalistów.
Materiał powstał przy konsultacji z właścicielami Autoryzowanych Punktów Sprzedaży i Firm Wykonawczych firmy Libet – producenta szlachetnych kostek brukowych i płyt ogrodowych:
• Tomasz Maculak z firmy „TOMTRANS” Usługi Brukarskie z Warszawy
• Piotr Nowak z firmy Stone&Design z Wrocławia
• Stanisław Kwityński z firmy Novum z Katowic
• Janusz Ostęp z firmy El-San z Lublina
Libet S.A.
