fot. Sasanki
Te niezwykle charakterystyczne, pojawiające się na wysokogórskich łąkach byliny, to oznaka wiosny. Choć górskie gatunki rozkwitają dopiero w lipcu, już dziś pomyślmy o przeniesieniu wiosennych odmian do naszych ogrodów.
Te rośliny o pięknych dzwonkowatych, fioletowych, białych, czerwonych czy purpurowych kwiatach rozkwitają od końca marca do maja, w zależności od ich odmiany i wiosennej pogody. W zachodniej Polsce pojawiają się wcześniej. W chłodniejszych, wschodnich rejonach – w kwietniu. Z uwagi na rozkwitanie na przełomie marca, kwietnia i maja, w kilku europejskich językach znane są jako kwiaty Wielkanocy. Ich zawarty w kwiatach, zielony barwnik, używany był dawniej do barwienia pisanek.
Sasanki dorastając nawet do 40 centymetrów wysokości, a ich kwiaty pojawiają się stopniowo, jeszcze przed rozwojem liści. Po przekwitnięciu łodygi wydłużają się, a tworzące się na ich końcach pęki owocostanów pokryte miękkimi jedwabistymi włoskami staną się z pewnością niezwykle atrakcyjnym elementem ogrodu.
Dekoracyjne i mające kształt pióropuszy owocniki będą zdobić roślinę przez cały maj i czerwiec, a pokryte delikatnym srebrzystym meszkiem liście pozostaną dekoracyjne aż do jesieni. W trakcie kwitnienia, liście pozostają mało wyeksponowane, ustępując miejsca przepięknym sześciopłatkowym kielichom.
Sasanki lubią miejsca słoneczne i ciepłe, dlatego należy unikać stanowisk zacienionych. Źle rosną na glebach ciężkich i wilgotnych o odczynie obojętnym bądź zasadowym. Gleby powinny być lekkie i przepuszczalne, ubogiej w substancje pokarmowe.
Byliny te odporne są na brak wody, dlatego są doskonałym kwiatem na skalniaki. Niemniej jednak sprawdzą się również na niskich rabatach bylinowych, wrzosowiskach czy też na trawniku. Bardzo ładnie wyglądać będą posadzone w towarzystwie innych roślin skalnych lub cebulowych.
Sasanki powinny utrzymać się do pięciu lat na stałym miejscu. Niestety im bardziej wyszukane odmiany tym krótszy jej żywot.
Możemy je spotkać w świetlistych borach sosnowych, na murawach lub piaszczystych skarpach. Dziś, gdy ich stanowiska giną w zastraszającym tempie, każda ich ostoja jest obecnie niezwykłą osobliwością botaniczną.
Dużą ich zaletą jest odporność na choroby i szkodniki – chorują niezwykle rzadko.
Będąc roślinami 5 strefy mrozoodporności nadają się do uprawy w całej Polsce. Jest to pierwszy wiosenny kwiat, najmniej wrażliwy na mróz.
Sasanki doskonale rozmnażają się z nasion, bardzo często rozsiewają się same. Pamiętajmy jednak, że otrzymane w ten sposób osobniki nie powtórzą wszystkich cech rośliny matczynej, tak jak egzemplarze uzyskane przez podział kęp, które z pewnością będą wiernymi kopiami rośliny matczynej.
Nasiona zbierajmy w momencie, gdy łatwo oddzielają się od koszyczka. Wysiewajmy je potem w drugiej połowie lipca, aż do jesieni. Uważajmy na upały. Roślinki powinny wykiełkować po miesiącu. Wiosną przepikujmy je i posadźmy na stałe miejsce, zachowując rozstawę 30-40 centymetrów. Rozkwitną wiosną kolejnego roku. Pierwsze kwitnienie da nam maksymalnie pięć kwiatów, kolejne kilkadziesiąt. W ciągu jednego sezonu wegetacyjnego starszy egzemplarz może jednak wydać ponad 100 kwiatów. Kępy dzielmy tuż po kwitnieniu lub jesienią w okresie spoczynku.
fot. sasanka
W przypadku sasanek stosuje się również sadzonkowanie dwucentymetrowych odcinków korzenia palowego, z jednym pąkiem na przełomie lipca i września, lub też września i października. Tak wykonane sadzonki powinniśmy umieścić ciasno obok siebie, w wilgotnym podłożu tak, by pąki wystawały tuż ponad powierzchnią. Sadzonek nie podlewajmy, bardzo łatwo, bowiem doprowadzić w ten sposób do ich gnicia. Sadzonki wsadzone do gruntu na zimę przykryjmy torfem lub słomą. Wiosną, sadzonki z wykształconymi liśćmi przesadźmy. Rośliny rozkwitną po roku od wysadzenia.
Na jesieni nie przycinajmy liści ani owocostanów. W takim stanie roślina z pewnością lepiej przezimuje, stanowiąc jednocześnie ozdobę zimowego ogrodu.
Warto wiedzieć, że sasanki są roślinami trującymi. Zawierają anemoninę, która może wywołać uczulenie. Dodatkowo warto wiedzieć, że wszystkie występujące w środowisku naturalnym odmiany sasanki są objęte ścisła ochroną.
