Jakie drzewo opałowe sprawdza się najlepiej? Wybór, przechowywanie i cięcie drewna opałowego 

Kupując drewno na opał, nie powinniśmy kierować się wyłącznie jego ceną. Poszczególne gatunki znacznie różnią się od siebie właściwościami, takimi jak na przykład czas spalania, wydzielany zapach czy ilość wytwarzanego dymu. Dlatego, jeśli chcemy zaopatrzyć się w drzewo opałowe, musimy ten wybór dobrze przemyśleć. Podpowiadamy, jakie drewno do kominka sprawdzi się najlepiej oraz wyjaśniamy, dlaczego właściwe przechowywanie drewna ma tak duże znaczenie.

Bezpieczne drewno na opał

Coraz częściej mówi się o tym, jak ważne jest w obecnych czasach ograniczenie emisji dwutlenku węgla oraz niebezpiecznych związków chemicznych do atmosfery. Ogromne znaczenie ma między innymi to, jakie drewno do kominka wykorzystamy. Dokonanie właściwego wyboru wiąże się jednak nie tylko z dbałością o środowisko naturalne, ale także zdrowie własnej rodziny i sąsiadów. Należy pamiętać, że spalając drewno pochodzące z odpadów meblarskich, zawierające w sobie kleje lub pokryte kolorową emalią bądź inne śmieci przyczyniamy się do uwolnienia niebezpiecznych dla zdrowia, nierzadko rakotwórczych substancji, które później wdychają wszyscy mieszkańcy okolicy – zarówno dorośli, jak i dzieci. Co więcej, możemy w ten sposób narazić się na otrzymanie mandatu. Naprawdę warto więc zainwestować w dobrej jakości drzewo opałowe, a elementów drewnianych niewiadomego pochodzenia, starych szaf, biurka czy kanapy pozbyć się podczas zbiórki odpadów wielkogabarytowych lub osobiście odwieźć je do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych (PSZOK) w swojej gminie.

Drzewo opałowe – gatunki

Chcąc zaopatrzyć się w drzewo opałowe, warto znać podstawowe właściwości poszczególnych, najpopularniejszych gatunków wykorzystywanych do tego celu w naszym kraju. Jeśli postanowimy kierować się wyłącznie jego ceną, może okazać się, że w ostatecznym rozrachunku zupełnie się nam to nie opłaci, ponieważ, aby ogrzać nasz dom lub wybrane pomieszczenie, zużyjemy dużo więcej szczapek niż gdybyśmy zdecydowali się zakupić gatunek o wyższej kaloryczności. W przypadku niektórych rodzajów drewna uciążliwa może dodatkowo okazać się nadmierna ilość dymu wytwarzanego w procesie spalania bądź niezbyt przyjemny aromat.

Dąb

Często wykorzystywany jako drewno na opał, ze względu na bardzo dobre właściwości grzewcze.  Dzięki swojej twardości jest bardzo wydajny. Spala się bardzo powoli oraz daje dużo ciepła, dzięki czemu nie musimy zbyt często dokładać do kominka.  Wydziela przy tym charakterystyczny garbnikowy, lekko gorzki zapach, lubiany przez wiele osób.

Buk

Twarde i zwarte drewno, cenione nie tylko w meblarstwie, lecz także właśnie jako drzewo opałowe.  Ma dużą wartość grzewczą. Pali się stosunkowo długo, wytwarzając dużo ciepła.  Nadaje się do wszystkich rodzajów kominków.

Robinia akacjowa (akacja fałszywa)

Najczęściej nie do końca prawidłowo nazywana akacją. Pochodzi głównie z obszaru Ameryki Północnej.  Wciąż jest mniej popularna jako drzewo opałowe od typowych gatunków rodzimych, lecz coraz łatwiej dostępna na polskim rynku. Ze względu na bardzo korzystne właściwości okazuje się warta naszego zainteresowania. Co ważne, jeśli chodzi o właściwą wartość opałową, nie ustępuje propozycjom wymienionym wcześniej. Schnie szybciej od dębu, bo w ciągu około dwóch lat, wykazuje również dużą odporność na zawilgocenie, dlatego stosunkowo łatwo ją przechowywać.

Co więcej, charakteryzuje ją stosunkowo szybki w porównaniu do tak zwanych drzew szlachetnych takich, jak dąb czy buk przyrost masy drzewnej, dzięki czemu odnawia się szybciej od nich, a co więcej uważa się ją pod względem przyrodniczym za drzewo mniej wartościowe i inwazyjne, powodujące niekorzystne zmiany siedliskowe oraz trudne do zwalczenia.  Można więc uznać wykorzystywanie robinii w za korzystniejsze z punktu widzenia ekologii.

Jej główne wady to natomiast obecność stosunkowo dużej ilości kory, znacznie obniżającej rzeczywistą wartość opałową oraz występowanie ostrych cierniów, którymi łatwo można się dotkliwie pokaleczyć. Należy również pamiętać, że wszystkie części rośliny z wyjątkiem kwiatów są trujące, przez co mogą w kontakcie ze skórą wywoływać stany zapalne i reakcje alergiczne skóry czy błony śluzowej.

Grab

Przez ekspertów uznawany za idealne drzewo opałowe ze względu na najwyższy parametr wartości opałowej właściwej. Oznacza to, że daje on wyjątkowo dużo ciepła, spalając się przy tym bardzo długo i spokojnie. Nie daje przy tym szczególnie efektownych, strzelających płomieni, lecz za to doskonale spełnia swoje główne zadanie i skutecznie ogrzewa nasz dom.

Jesion

Cechuje się podobną twardością jak dąb, a także długo się pali, oddając przy tym do pomieszczenia dużo ciepła. Stosunkowo rzadko wykorzystuje się go jednak jako drewno na opał, ze względu na małą łupliwość, która sprawia, że ciężko pociąć go na szczapy nadające się do spalenia w kominku.

Drzewa owocowe

Drzewo opałowe tego typu jest stosunkowo twarde i pali się dość długo i równomiernie, nie wydzielając przy tym nadmiernej ilości dymu, dzięki czemu świetnie nadaje się na przykład do kominka. Główna zaleta jego stosowania to jednak charakterystyczny, przyjemny słodkawy zapach, dość szybko rozchodzący się po domu. Ze względu na jego wydzielanie niektóre gatunki drzew owocowych, takie jak na przykład wiśnia, grusza czy jabłoń wykorzystuje się także do wędzenia mięs, dlatego możemy bez obaw wykorzystać je także w domowej wędzarni. Bywa jednak, że podczas uprawy zostają one spryskane szkodliwymi środkami.

Wiąz

Jest stosunkowo twardy i dość długo się pali, a także, w porównaniu na przykład do dębu, stosunkowo szybko schnie. Ze względu na obecność sęków trudność może sprawić podzielenie go na szczapki.

Drzewa iglaste

Tak zwane iglaki dość kiepsko sprawdzają się jako drewno na opał. Ich główną wadą jest to, że w procesie spalania wydzielają stosunkowo dużo dymu oraz sadzy, która zanieczyszcza kominek oraz przewód kominowy. Ze względu na wysoką zawartość żywicy drzewo dość mocno „strzela” oraz pozostawia trudne do wywabienia ślady. Jeśli zależy nam na tym, aby je spalić, możemy zmieszać je z którymś z wcześniej wymienionych drzew liściastych.

Prawidłowe i bezpieczne cięcie drewna opałowego

Własnoręcznie przygotowując drewno na opał, warto nieco sobie to zadanie ułatwić. Cięcie drzewa piłą spalinową lub elektryczną nie stanowi szczególnie skomplikowanego zadania, wymaga jednak zachowania podstawowych zasad bezpieczeństwa oraz wykorzystania odpowiedniego, sprawnego sprzętu. Na rynku znajdziemy bardzo szeroką ofertę urządzeń przeznaczonych do tego typu zadań, więc znalezienie tego idealnie odpowiadającego naszym potrzebom nie powinno stanowić większego problemu.

Przystępując do pracy, należy zaopatrzyć się w podstawową odzież ochronną, taką jak okulary, buty robocze czy rękawice. To ważne, nawet gdy sięgamy po piłę tylko okazjonalnie.

Obrabiane drewno należy bezwzględnie unieruchomić. Niedopuszczalne jest cięcie drzewa piłą spalinową, podczas gdy leży ono luźno na ziemi, bądź przytrzymywanie go ręką. Powinniśmy stać stabilnie na nogach, a piłę trzymać obiema rękami, tak aby linia cięcia przebiegała z dala od naszego ciała.

Sezonowanie i właściwe przechowywanie drewna – dlaczego ma takie znaczenie?

Należy pamiętać o tym, że świeżo ścięte drzewo ma w sobie bardzo dużą, bo nawet osiemdziesięcio procentową zawartość wody, która w trakcie prawidłowego, wystarczająco długiego sezonowania spada do około 15-20%. Kupując drewno na opał, powinniśmy więc zwrócić uwagę nie tylko na jego kaloryczność, lecz także wiek oraz stopień wysuszenia. Nawet niezłe gatunkowo drzewo liściaste nie sprawdzi się jako drewno na opał, jeśli będzie zbyt mokre. Nasiąknięte może  mocno dymić, zanieczyszczając wnętrze kominka oraz szybu kominowego. Jest także zdecydowanie mniej wydajne oraz ciężkie.

Drzewo opałowe, zależnie od gatunku, wymaga zwykle sezonowania przez około dwa lata, przy czym na przykład dla dębu optymalny okres schnięcia jest nawet o połowę dłuższy. Czas sezonowania zależy jednak nie tylko od rodzaju drewna, lecz także czasu ścięcia, ponieważ na przykład drzewa ścięte na zimę mają w sobie stosunkowo mało wilgoci, dzięki czemu unikają „rozsadzenia” na skutek oddziaływania minusowych temperatur. Ogromne znaczenie ma również sposób przechowywania.

Przechowywanie drewna na opał

Drewno na opał wyschnie szybciej, jeśli choć częściowo uchronimy je przed oddziaływaniem wilgoci. Warto przechowywać je pod zadaszeniem, w taki sposób, aby nie dotykało bezpośrednio gruntu oraz nie układać go bezpośrednio przy ścianie, dzięki czemu zapobiegniemy gniciu. Nie należy jednak również szczelnie zamykać naszych zapasów w pomieszczeniu, a zapewnić im dobry przewiew. Pamiętajmy, że znaczenie ma również wielkość przechowywanych szczapek – im będą one mniejsze, tym szybciej oddadzą wilgoć do otoczenia.

Dobre drzewo opałowe to nie wszystko

Za najbardziej wydajne gatunki opałowe uznaje się twarde drzewa liściaste, takie jak na przykład grab, buk, dąb i jesion czy nieco bardziej egzotyczna robinia. Drewno na opał pochodzące z tak zwanych iglaków spala się dużo szybciej, nie dając przy tym tak wiele ciepła, a zawarta w nim żywica może zanieczyścić kominek oraz przewód kominowy.

Znaczenie ma jednak nie tylko to, jakiego gatunku,drzewo opałowe posiadamy. Ważne aspekty, które warto wziąć pod uwagę to również jego sposób przechowywania, czas składowania, a także wspominaną już niejednokrotnie zawartość wody.